تکنولوژی RFID (Radio Frequency Identification) به عنوان موثرترین و آخرین تکنولوژی شناسائی دنیا از سال 1990 میلادی در کتابخانه ها بکارگرفته شد و هم اکنون اکثر کتابخانه های دنیا از این تکنولوژی جهت انجام اتوماسیون فرآیندهای فیزیکی خود استفاده می نمایند.
RFID با برطرف نمودن بسیاری از کاستی های سایر تکنولوژی های قبلی (مانند بارکد) و تسهیل چشمگیر در کلیه فرآیند مدیریت و سرویس دهی کتابخانه، کیفیت ارائه خدمات را به بالاترین حد ممکن افزایش می دهد. از طرفی با استفاده از مزایای این تکنولوژی مراجعه کنندگان به کتابخانه، خود قابلیت انجام برخی فرآیندها را مستقل از مراجعه به مسئولین کتابخانه دارا خواهند بود که به مراتب محیط کتابخانه را برای مخاطبان دلچسب خواهد نمود.
در این راستا ایران آر.اف.آی.دی با همکاری شرکت نرم افزار و سخت افزار ایران (نوسا) که بیش از 20 سال تجربه در زمینه ارائه خدمات در زمینه سیستم های اطلاع رسانی و مدیریت و اتوماسیون کتابخانه و مراکز اسناد کشور را با خود به همراه دارد، پس از 4 سال تحقیق و توسعه و کار اجرائی راه حل جامع پیاده سازی تکنولوژی RFID در کتابخانه ها و مراکز اسناد را به انجام رسانیده اند. این راه حل مشتمل بر دو بخش سخت افزارها و نرم افزارها بوده که با پیاده سازی و استقرار آنها کتابخانه مجهز به آخرین تکنولوژی روز دنیا در زمینه اتوماسیون پروسه فیزیکی مربوطه خواهد بود.
نکات مهم پیاده سازی سیستم
با توجه به اینکه تکنولوژی RFID در رده بندی تکنولوژی های نوین (Hi-Tech) قرار دارد لذا جهت پیاده سازی این تکنولوژی نیاز به لحاظ نمودن برخی ملاحظات می باشد که به اختصار عبارتند از
1- کیفیت سخت افزارها
ضمن یادآوری مجدد Hi-Tech بودن تکنولوژی، کیفیت سخت افزارها در سیستم از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد به همین دلیل جهت انتخاب سخت افزارهای مناسب، بسیاری از نمونه های تولید شده توسط کمپانی های متعدد از سرتاسر دنیا را مورد تست عملیاتی قرار داده و تحقیقات انجام شده در نهایت منجر به تائید نمونه های دو کمپانی معتبر اروپائی گردید. بدیهی است که سخت افزارهای مورد تست از کمپانی های شرقی به هیچ وجه به لحاظ کیفیت و عملکرد قابل مقایسه با سخت افزارهای منتخب نمی باشد.
2- تجارب تیم پیادهسازی
جهت پیاده سازی تکنولوژی RFID در کتابخانه ها علاوه بر اینکه ،تخصص و تجربه مناسب در زمینه فنی تکنولوژی مورد نیاز است، تیم پیاده ساز حتماً باید به لحاظ تجربه کاربردی و اطلاعات تخصصی علم کتابداری و اطلاع رسانی از پشتوانه قوی و بروزی برخوردار باشد.
لذا تیم ها و شرکت هائی که تجربه حرفهای در زمینه کتابداری و اطلاع رسانی ندارند عملاً به دلیل عدم اشراف به مسائل کتابخانه ها و نبود اطلاعات مناسب قادر به پیاده سازی سیستم نخواهند بود.
همکاری متقابل ایران آر.اف.آی.دی و شرکت نوسا که تجربه گرانبهای بیش از 20 سال اتوماسیون کتابخانه های بزرگ کشور را با خود به همراه دارد باعث گردیده که راه حل پیاده سازی شده از استحکام علمی و عملی بسیار مناسبی برخوردار گردد.
3- یکپارچه بودن نرم افزارهای سیستم RFID با سیستم های مدیریت و امانت کتابخانه
سالهای مدیدی است که در مباحث پیاده سازی سیستم های نرم افزاری، استفاده از سیستم مجزا به دلایل متعدد فنی و کاربردی منسوخ گردیده و هم اکنون کلیه مدیران به اهمیت یکپارچه بودن پیکره سیستم های اطلاعاتی واقفند. در نتیجه در پیاده سازی تکنولوژی RFID نیز یکپارچگی سیستم های نرم افزاری با سیستم های مدیریت و امانت کتابخانه امری ضروری بوده و بدیهی است تولید سیستمه ای یکپارچه در بستر یک طراحی واحد و جامع عملی خواهد بود.
با این توضیح باید عنوان نمود که پیاده سازی تکنولوژی RFID در یک کتابخانه با توجه به ارتباط اطلاعاتی سیستم های نرمافزاری RFID با سیستم های مدیریت اطلاعات کتابخانه و سیستم امانات بصورت یکپارچه تنها توسط یک شرکت عملی بوده و هیچ شرکتی قادر به پیاده سازی تکنولوژی RFID در کتابخانه ای که از نرم افزارهای شرکت دیگری جهت سیستم مدیریت و سیستم امانت کتابخانه استفاده می کند، نمی باشد.